CUPA

CUPA

genus navis. Item, orna seu arca sepulchralis. Vetus Inscr. Romae: D. M. D. Apuleius, Ionicus fecit Eutychiae sorori suae et Eutycheti filio eius, in hac cupa mater et filius positi sunt, vide supra Cuba. Porro, vas ad reponendam Eucharistiam, in Necrologio Ecclesiae Parisinae. Proprie vas grande ligneum, rotundum, transportando vino, Gall. cuve, hodieque. Quae vasa, cum erant maiora, recta statuebantur et operculis tegebantur, ut Nonius ex Varrone docet. Neque vero vinum solum ibi servabant, sed etiam triticum similiaque, ut ex Iureconsultis discimus. Minora, doliis similia, utrinque clausa, apta deferendo huc illuc vino, ut scribit Herodian. l. 8. c. 4. Atque his utebantur quoque olim in pontibus contexendis et tumultuariis tabulatis exstruendis. Iul. Capitolin. in Maximinis, c. 22. Ponte itaque cupis tectô, Maximinus fluvium transiit, et de proximo Aquileiam obsidere coepit. Lucanus de ponte a Basilo confecto, l. 4. v. 420.

Namque ratem vacuae sustentant undique cupae:

Quorum porrectis series constricta catenis

Ordinibus geminis obliquas excipit alnos etc.

Vide quoque infra voce Pons. Sed et maiores illae cupae, ab altera parte apertae, usum navium aliquando praebebant. Hesych. κύπαι εἶδος τι νεὼς, et in veterib. Glossis, cupa exponitur γαυλὸς, ibidemque vertitur βούττις μεγάλη. Inter quae tamen id discriminis est, quod haec maior, quam illa: praeterea cupa ab inferiote parte latius patebat, angustius a superiore; contra buttis, quam Hero sic describit, ut in superiori parte dimetiens illius fuerit pedum 6. in inferiore 8. altitudo totius vasis, pedum 10. etc. Aliud vero Cuppa est, a Graeco κύββα, quod ex κύμβη, scyphus videl. aut patera: quod proin cum cupa nonnulli male confundunt. Casaubon. et Salmas. ad Spartian. Ut vero Cupae, sic utres, pontibus conficiendis inserviisse, diximus supra, in Ascogrefi. Hinc de cupa vinum petere, apud Cicer. in L. Pisonem, Pistor domi nullus, nulla cella; panis et vinum a propola atque de cupa. Quod apud Veteres vilissimorum tantum hominum fuit, cum reliqui in cellis suis vinum haberent, neque e taberna peterent. Vide Plut. in Timoleonte, ubi de Dionysio Iuniore Corinthi in summa tenuitate agente. Aliud est vinum petere de cuppa, apud B. Augustin. Confess. l. 9. c. 8. De investitura per Cupam auream, dicemus suô locô.